โครงการ สฟีร่า Sfera (СФЕРА, Sphere) เป็นโครงการขององค์การอวกาศรัสเซีย (Roscosmos) ที่จะสร้างโครงข่ายดาวเทียมหลายประเภท จำนวนกว่า 600 ดวง เพื่อใชิ้ในการสนับสนุนเศรษฐกิจดิจิตอลของรัสเซีย ซึ่งตามแผนจะแล้วเสร็จในปี 2030
Sfera ประกอบไปด้วย
- ดาวเทียม Ether, และ Skif ซึ่งจะให้บริการอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง คล้ายกับโครงการ Oneweb, Starlink
- ดาวเทียมนำร่อง (navigation) ซึ่งสนับสนุนระบบ GLONASS เดิม สำหรับซึกโลกเหนือ เพื่อสนับสนุนการเดินเรือผ่านมหาสมุทร์อาร์คติก (Arctic) ในเส้นทางการค้าผ่านทะเลทางขั้วโลกเหนือ (Norther Sea Route) ซึ่งเป็นโครงการที่รัสเซียพยายามผลักดัน, นอกจากนี้ยังมีดาวเทียมสื่อสารระบบ Gonets, และดาวเทียมสำหรับการออกอากาศ Express
- ดาวเทียม Berkut ซึ่งเป็นสำรวจ (remote sensing)
- ดาวเทียมออกอากาศ Express-RV , Yamal
- ดาวเทียม Marathon ซึ่งเป็นดาวเทียมสำหรับ IoT (Internet of Thing)
ความเป็นมาของโครงการ
โครงข่ายดาวเทียมของรัสเซีย ถูกพูดถึงด้านนโยบายในปี 2017 เมื่อมีการพูดถึงการผลักดันเศรษฐกิจแบบดิจิตอลของรัสเซียภายในปี 2030 ซึ่งโครงการในตอนริเริ่มถูกเรียกว่าเป็น Global Multifuncational Infocommunication Satellite System (GMISS)
2018 พฤษภาคม, Roscosmos เปิดเผยโครงการเครื่อข่ายดาวเทียมสื่อสาร ที่ชื่อใช้ชื่อว่า อีเธอร์ (Ether) โดยตามแผนดาวเทียม Ehter จะต้องมีจำนวน 288 ดวง ที่ความสูง 870 กิโลเมตร เพื่อใช้ครอบคลุมทั่วโลก และกำหนดจะส่งดาวเทียมดวงแรกในปี 2025
มิถุนายน, โครงการโครงข่าวดาวเทียมของรัสเซียนี้ถูกเรียกในชื่อใหม่ว่า Sfera และจำนวนดาวเทียมตามแผนถูกเพิ่มเป็น 640 ดวง โดยมีทั้งดาวเทียมสื่อสารและดาวเทียมรีโมทเซ็นซิ่ง และกำหนดจะส่งดาวเทียมถูกเร่งให้เร็วขึ้น โดยดาวเทียมดวงแรกกำหนดจะส่งในปี 2022 และคาดว่าจะใช้เวลาในการส่งดาวเทียมทั้งหมดครบใน 6 ปี
นอกจากนั้น Sfera จะรวมเข้ากับระบบนำร่อง GLONASS เดิม และดาวเทียม Express ซึ่งเป็นดาวเทียมสำหรับการออกอากาศเข้าไปด้วย
2020 รัฐบาลอนุมัติเงิน 10 พันล้านรูเบิ้ล สำหรับการพัฒนาโครงการ Sfera
2022 Roscosmos เลื่อนกำหนดการส่งดาวเทียม Express-RV ออกไปเป็นในปี 2025